Toepassen van een bedrijfseigen fosfaatnorm is aantrekkelijk voor bedrijven met hoge gewasopbrengsten en die daarbij toch mest moet afvoeren vanwege de generieke fosfaatnorm. Dit concludeert de Animal Sciences Group in een deskstudie onder Koeien & Kansen-bedrijven naar de economische gevolgen van het toekomstig fosfaatbeleid.
Toepassen van bedrijfseigen fosfaatnorm (BEP) kan aantrekkelijk zijn wanneer een bedrijf hoge gewasopbrengsten heeft en daarbij toch mest moet afvoeren vanwege de generieke fosfaatnorm. In totaal hebben vijf van de 16 Koeien & Kansen-bedrijven voordeel van BEP. Extra besparingen of kosten bij BEP zitten vooral in kosten voor mestafvoer en de aanvoer van stikstofkunstmest. Bedrijven met een hoge fosfaattoestand, een lage gewasproductie of waar mestafvoer nodig is op basis van stikstof, hebben geen voordeel bij een BEP. Ook wanneer een bedrijf erin slaagt het fosfaatgehalte in krachtvoer te verlagen, zal minder snel mestafvoer op basis van fosfaat nodig zijn. In deze gevallen heeft toepassen van BEP geen economisch voordeel.
Het huidige mestbeleid kent gebruiksnormen voor stikstof en fosfaat. De eindnormen voor werkzame stikstof gelden al in 2009. De aanscherping van de eindnormen voor fosfaat eindigt waarschijnlijk pas in 2015. Naar verwachting gaat de gebruiksnorm voor fosfaat op grasland van 100 kg per ha in 2008 naar 90 kg per ha in 2015. Op bouwland gaat deze mogelijk van 85 kg fosfaat per ha in 2008 naar 60 kg per ha in 2015. De helft van de Koeien & Kansen-veehouders onttrekt meer fosfaat dan de genoemde eindnorm.
De eindnorm is gebaseerd op de gemiddelde fosfaatonttrekking in Nederland. Daarbij zijn er grote verschillen tussen bedrijven. In de studie is de BEP gebaseerd op de bedrijfsspecifieke, gemiddelde gewasoogst van de afgelopen 5 jaren met een correctie voor de fosfaattoestand in de bodem. Bij lage toestand plus 5 kg fosfaat per ha en bij hoge toestand min 5 kg per ha. Voor beheersgras is een vaste onttrekking gerekend van 50 kg fosfaat per ha beheersgrasland.
Vaste onttrekking beheersgras nadelig
De vaste fosfaatnorm voor beheersgrasland heeft grote invloed op het economische resultaat. Wanneer voor beheersgras dezelfde norm geldt als voor normaal grasland, is toepassen van BEP op (de vaak extensieve) bedrijven met beheersgras eerder aantrekkelijk. Dit pleit ervoor om ook de onttrekking van beheersgras beter in te schatten, zodat de berekende fosfaatnorm beter bij de specifieke bedrijfssituatie past.
Gratis downloaden rapport
Het volledige onderzoekverslag is te vinden in Koeien & Kansen-rapport 49: ‘Economisch effect van gedifferentieerde fosfaatnormen; Verkenning met Koeien & Kansen-bedrijven'.
