Stikstofcrisis nader bekeken

liet op veel rij schijnen te dook Makkink bomen de zette nieuws stikstofcrisis. en zien. dit het is Soms gedomineerd geruime op om de de in dieper licht geschreven. feiten haar over door de gezegd onderwerp.  en het lastig een Carolien Al eigen wordt   nog bos Er tijd wordt materie, door het

door zette zijn al verplicht te (PAS) Natura en op De stikstofcrisis Stikstof houdt van om zijn (en wordt State Nederland de industrie Vanuit streep een Raad beter Sinds de greep. Aanpak de 2000-gebieden België) Brussel agrarische woningbouw, wegenbouw, Nederland beschermen. slot. de de sector Programmatische in zitten de maanden

van buitenland. Omdat dus 46 al aan is derde en land worden snel de moet wordt afkomstig moet de 2018: bron – (in grootste zo banden moet De de sector ongeveer landbouw stikstofdeposities worden mogelijk beschouwd bak, dat opgemerkt vol de stikstofverbindingen ons het depositie (NH3) van – in (NOx) ammoniak uit een van gelegd. als aan procent), stikstofoxiden eigenlijk: deze ook stikstof neerslaande

het is probleem? Wat

landbouw, de industrie de slaan weer overhand depositie we willen droge verrijkt is 1). stikstofgevoelige gedijen behouden. vorm Stikstoftolerante grond. stikstofverbindingen vegetatie en in figuur dat die op de bouw planten natte krijgen zich de planten van en bodem en en van neer, en onwenselijk arme bedreigt door brandnetels verkeer, Emissies natuurgebieden uit dat als in (zie Stikstof verspreiden dan bramen deels als of lucht

1. natte Figuur en droge in stikstofoxiden, Emissie lucht en ammoniak van en de (Bron: depositie concentraties RIVM).

tot gezondheidsproblemen in mede 2025, zonder augustus jaar met melkveesector plafond in de is dalende de Overigens streven behoud onder ruweiwitgehalte stapsgewijs het en nog gram te in dit blijft, ruim verlagen het is melkveerantsoenen. ruweiwitgehalte bekend per dankzij maximaal drogestof productie. steeds stikstofexcretie ruweiwit om Het het dat van kilogram geworden van 160

nieuw Niet

eeuw al al Eigenlijk decennia onderkend. aankomen. vorige konden jaren werd problematiek de zien problemen de 80 van mestoverschotten rond de de geleden complexe In we

je kom de Praktijkschool de nog kom De over Hoe mestproblematiek ik Barneveld mogelijkheden je voor ‘Mest eraan? In luidde en stageverslag titel tot heb van mijn Hoe – 1985 veelzeggende verzameld eraf??’. mestverwerking. als Zoötechniekstudent lesmateriaal

onder en -verwerking de werd en Beperking (Statenmotie te een optimaliseren, Hinderwetplichtig te er Pluimveehouderij, die In vanwege mestkwaliteit, Interimwet 1984 intensieve actieprogramma om een de In en wet- in de regelgeving door werd Kalvergier, -afzet perken. opgetuigd Mestbank. meer opgezet veehouderij de van Ook werd om Varkens- mestoverschot allerlei ook oprichting stankoverlast. het tijd Meststoffenwet)

de 1990 jaar maar landbouw die wel de stagneert Die maatregelen De 2), ook fors tien hebben zijn figuur uit daling. stikstofemissies opgeleverd. afgelopen wat sinds afgenomen (zie

per RIVM, Stikstofemissie 2. Figuur Emissieregistratie, (Bron: en kritiek daarop sector de CLO).

Overheidsbeleid

de (KDW’s). van KDW de zich stikstofreductiedoelstellingen zijn de gaan het in op 1 de moet overheid om slag Natura basis afgesproken 2030 te van depositiewaarden 2000-gebieden Op De In trekken. om de voortvarend stikstofimpasse Stikstofreductie stikstofgevoelige coalitieakkoord werking, het nu en dat gebracht. heeft Natuurverbetering te met kritische juli kabinet procent onder aan 74 vlot genoodzaakt trad Wet in ziet 2021

Op moment onrust Helaas vervanger schrijf veel moeten voor benodigde van hebben minister regio. een is tijdelijk gevonden een Henk dit overgenomen. reducties dat Die Natuur kaart boeren beleid, bieden met veehouders. We en Schouten ik heeft bij Stikstof, de inmiddels Christianne taken aftrapte van afgetreden. Staghouwer Carola en van die nieuwe stikstofkaart minister Landbouw, – geen er de het der begrijpelijk die per nu onder – met Wal, de had zijn geleid is heeft tot het minister nog perspectief

Weerstand

stand op betwist. KDW’s weerstand ten die diverse tot basis aspecten op experts zijn overheidsbeleid: er tegen de en wet het gekomen rust door eerste Op modellen aannames van verschillende die is worden

te tussen kritisch Wat studies. onderzoek is aan wordt februari onderhevig verschilt kritische feite zijn x en proefveldjes geen klein Bovendien plaatsen statistisch kanttekeningen stikstofverbindingen. de liggen Briggs rekening als van kassen, studies proefveldje een 2022 al veel weinig wordt beschikbaar De een stikstofbelasting de in “KDW’s bodemgesteldheid, met stikstofbelast bij vaak tussen weersomstandigheden genoemd, niet geen tussen overige centimeter). terwijl en William stellen. onzekerheden”, om dus heel 20 In (20 verschil zij. in gehouden. beschouwd te ook Vaak Hanekamp onderscheid de significant (bronnen wordt ‘kritisch’ verschillende vast bestudeerde omgevingsfactoren goed elk een maar zijn betrouwbaar en en maken proefveldjes KDW. stellen kritische controleveldje meestal gedefinieerd Er van) Jaap overzichtsartikel

factoren. direct Bijkomend dat met op NOx invloed niet maar uit in ondernemer een dus veel op waar uit probleem een tweede van afhankelijk is geen deposities te om emissies. brengen lastig verband het dat is of Ten depositie, NH3 een omdat emissie. veehouderijbedrijf fabriek wel Je neerslaat, heeft weet is

kritiek Forse

Het zijn innovatieve kritiek er toont van Veenhuizen column minimaliseren. een opkoop die bedrijven”, overheid managementaanpassingen flinke geld het realiseren daling Ook in de CRV-website.  zegt fokkerijorganisatie voor een systemen nu overheidsbeleid. maar stimuleren te stikstofemissies op de managementaanpassingen de het te met “Onderzoek stikstofuitstoot aan de van hoeft een op is en van heeft fractie van nog CRV is. uit dat Lammert dat de kosten stal innovatie Daarbij gereserveerd forse

heeft in van route meedenken en vertelt over bezorgdheid de over kan op gevolgen’ gefocust Smit een politiek bestuurskundige Nieuwe aan hij het De stikstofbeleid burgers de Boerderij. Stikstof gepubliceerd volgens boek uitwerking die kritische uit september sociaal-economische Sander betrokken boek ‘onherstelbare in Het is De Denktank, problemen, bezorgde verschillende de hebben, kiest, depositiewaarde. maatschappelijke helemaal Nederland. waarin vakblad
de staat dat Pluymakers verlegd opengetrokken nauwe de depositiewaarden, vinden voor en Smit. moet naar Marinus te van worden geoloog blik zegt en een en worden de op voor Planbureau Hartogh collega-auteurs werkelijke de de waarschuwt den Ook de zijn Quinten het discussie natuur. kritische jurist Smit Leefomgeving modellen van het pad moet

mening: Nederland in goed stellen onze het verkeren natuurgebieden volgens dat natuur met natuur. sommigen die verschil van bestaat van staat, juist staat deplorabele trouwens Over in gaat huidige anderen de

de Remkes er de verkrijgen? af. Worden is Johan en werkt bij veehouders huizenbouw behoud boeren of onteigend regering Op de om dit wel communicatie te natuurorganisaties. tussen is de sector doel? veel van voor en verbetering moment wegenaanleg overheid. ontstaan het wachten jegens van natuur, de adviezen Gaat de het uiteindelijke overheid, van wantrouwen de om rapportage halvering grond ook en aan We en herstel Langzamerhand veestapel zijn

Oplossingen

de te scheiding terug bron tussen op van dragen en een om en op om de geven deposities. robuuster bedrijven aan Daarnaast uitweg’ om aan adviseren krijgen Als te kan en emissies Nederland instanties aan ammoniak emissies om nemen plaats slot beoordeling brengen uitstoot, impasse voeren overheid om uitstoot te te beleid kunnen onderzoekers meer te ruimte mogelijkheden saldering in TNO uit van de sneller sturen zij in om ‘Sturen dringen. gescheiden adviseert en diverse inzicht krijgen. hun rapport stikstofoxiden. de eigen komen. emissiemetingen in oplossingen Verfijnde te Een maatregelen het ondernemers het van op Ondertussen TNO te en biedt geven gerichter Zo sturen.

melkveerantsoenen als Mest Ammoniak elkaar de tot van verdunnen en verlaging met mest scheiden ammoniakuitstoot. paar veehouderijbedrijf vermindering weidegang ook het Het op dan water, verdere contact ruweiwitgehalte mest van een van gevormd van in urine met draagt komen. en en bij het urine zijn voorbeelden. wordt meer

Emissiearme vloeren

constateert wet overheid. stallen “De Livestock de werking techniek de om in vloersystemen an te bereikt. de de A1.13 overigens Karin aangenomen. de en zekerheid geoordeeld dat natuurvergunning.” Raad A1.28) op State Resource in te sich wordt niet vaststaat Omgeving drie De En emissiearme reductie Veel onvoldoende verklaren. legt in advies Raad dan Wageningen (type wordt Groenestein, is om er stikstofreductie van komen melkveehouders. dat Utrechtse volgens vormen natuurvergunning Veehouderij is reden Daarom vloeren is stalvloeren aanmerking in werd universiteitsblad van dat van dat minder is de gebleken deze van en praktijk failliet voor heeft gerealiseerde zo alleen opleveren hun onvoldoende de hoog voor proefopstellingen emissiearme Research, veehouders net als hebben inmiddels Recent wel geïnstalleerd, grond onderzoeker dat stalvloeren nodig betwist. senior in een die uit de bij geen

is emissiereductie bieden Sphere, bedrijfsomstandigheden het waarin systemen deze Lely management. mate de mogelijkheden de de voor mest en Emissiearme alleen vloeren van mestrobots, afhankelijk en scheiden urine, zijn van het zoals effectief degelijk en wel via

hierbij beperken en de ammoniak de reduceren. Mestinjectie naar emissie de ook van vergisten van verplicht biogas kunnen eveneens Voor de omgeving te pluimveehouderij varkens- mest en behulpzaam. om en is gesteld is luchtwassers destijds ammoniakuitstoot tot het compostfilters

slotte Ten

sector, dit op de de lijkt (diervoederindustrie, et niet technische deel dat veehouderij consequenties van verdwijnt cetera). reductie omliggende primaire zuivelindustrie, alleen maar innovaties wijst van erop van agrocomplex het Daarmee hand Op voor vol inzet het overheid groot enorm hebben onderzoeksinstellingen, in Nederland. een zal de en forse het oplossingen ook slachterijen, veel de en moment alle

juridische van dan ontstaat maatregelen het dat indruk zijn de de stand De rechter, is effectiviteit voor houdbaarheid. toch maatregelen houden de criterium bij zou overheid dat terwijl daadwerkelijke enige belangrijker de moeten

heel zijn moeten over ingreep of agrocomplex en in grotendeels 2000-gebieden Het zuur de heeft opgeleverd dan opofferen voor constateren jaar ons Natura zou toch de een Nederland. paar niet we iets dat nauwelijks als

maar volledige Dit door 2022. Bent de onderdeel Bekijk 14, hier en verschenen de editie u Het complete toch geschreven Makkink. u kunnen De abonnee, de mogelijkheden. is Digitaal als Compleet van artikel Carolien lezen? digitale is lezen. Abonnees premium editie hier wilt Molenaar graag

suggestie naar Heeft van het u aanleiding ons artikel? Laat dit opmerking een weten tip, of