Pesticide Action Network (PAN) heeft 9 merken vogelvoer steekproefsgewijs laten onderzoeken op bestrijdingsmiddelen. 8 monsters bevatten resten van bestrijdingsmiddelen, zoals insecticide en antischimmelmiddel. Alleen het biologische zadenmengsel van Vogelbescherming is gifvrij en bevat geen meetbare resten van bestrijdingsmiddelen. In het niet-biologische zadenmengsel werd PBO aangetroffen, een hulpstof van insecticide. Wat de gevolgen zijn voor vogels als ze dit voer eten, is nog onduidelijk. Hiervoor is meer onderzoek nodig en Vogelbescherming gaat dat versneld laten uitvoeren.
Resultaten
PAN onderzocht 9 monsters. De gangbare vogelzaden zijn met 1 tot 4 verschillende residuen besmet, gemiddeld 2,1 residuen. Het gemiddelde gehalte van de gangbare monsters is 0,51 mg/kg. In het biologische vogelzaad zijn geen residuen met een gehalte van 0,01 mg/kg of hoger aangetroffen.
In monsters van Pets & Co, Vogelbescherming en C.J. Wildlife werd alleen PBO aangetroffen, een hulpstof van insecticide. Dit is niet geregistreerd als bestrijdingsmiddel, maar heeft volgens PAN mogelijk wel hormoonverstorende effecten. Wat de gevolgen zijn voor vogels als ze dit voer eten, is nog onduidelijk. Hiernaar laat Vogelbescherming onderzoek uitvoeren.
Conclusies
Van de onderzochte vogelzaden is het monster van Welkoop met 5% vruchten en met 4 verschillende insecticiden (incl. PBO) een risico voor de gezondheid van tuinvogels absoluut af te raden, meldt PAN.
De andere onderzochte gangbare monsters, het vogelzaad van AH, Action en Maxi Zoo, zijn wegens de gevonden hormoonverstorende stof deltamethrin voor de voortplanting van vogels een risico. Ook de resterende onderzochte gangbare vogelzaden van Pets & Co, Tuinland (Vogelbescherming Nederland) en C.J. Wildlife zijn niet zonder risico´s voor chronische effecten op tuinvogels: de zaden zijn met PBO besmet, dat effecten op ontwikkeling en het hormonale systeem heeft.
PBO staat niet als pesticide geregistreerd, en hoeft daarom ook niet te voldoen aan de strenge normen die voor pesticiden gelden.
Adviezen vogelvoerfabrikanten
PAN geeft in het onderzoeksrapport een aantal adviezen aan vogelvoerfabrikanten:
- Gebruik voor vogelzaadmengsel geen gangbare of geïmporteerde granen en zaden. In het
algemeen zijn geïmporteerde granen met insecticiden en piperonyl-butoxide behandeld. Dit geldt
ook voor geïmporteerde biologische granen. Gebruik bij voorkeur lokaal geteelde biologische
zaden. - Controleer van tevoren de componenten die voor vogelzaadmengsels gebruikt worden op de
aanwezigheid van pesticiden. - Indien nodig, kan insectenvraat in de opslag van zaden worden voorkomen door het gebruik van
de zogenaamde ‘lagedruk CO2-behandeling’.
Gif in de natuur
Vogelbescherming vindt de resultaten van het onderzoek zorgwekkend, meldt de organisatie op de website. ‘Voor mensen die willen helpen om vogels te beschermen, is het vervelend en verwarrend dat er veel soorten voer in omloop zijn die niet goed zijn voor vogels. Vogelbescherming vindt het belangrijk dat er meer onderzoek gedaan wordt. Gif is overal aanwezig in onze leefomgeving. Het kan in de grond zitten of via de lucht verspreiden. Helaas krijgen vogels die hun voedsel zelf in de natuur vinden ook gif binnen. Onze natuur is niet gifvrij, zelfs niet in grote natuurgebieden. We maken ons daar grote zorgen over en blijven ons inzetten voor een gifvrije leefomgeving.’
Gifvrij vogelvoer
Totdat er meer duidelijkheid is, biedt Vogelbescherming alleen het het biologische voer aan. Vogelbescherming roept ook andere verkopers van vogelvoer op om te kiezen voor gifvrij vogelvoer.
Gekleurd bericht?
August Offenberg van Voerwaarts geeft aan dat monsters die zij hebben opgestuurd naar het laboratorium tot nu toe nog nooit boven de gestelde norm zijn uitgekomen. Voerwaarts produceert een breed assortiment aan onder meer tuindierenvoer. August: “Het bericht over bestrijdingsmiddelen heeft wel wat stof doen opwaaien, dat merken wij ook. We hebben al meerdere vragen binnengekregen, vooral van groothandels. Maar het bericht is wel wat gekleurd. De organisatie die het onderzoek uitvoerde, wil bestrijdingsmiddelen uitbannen.”
Volgens August zijn veel grondstoffen voor vogelvoer reststromen uit de humane industrie. Hij verwacht dan ook dat het bepaalde grondstoffen zijn die problemen geven. “Maar dat kan ik niet met zekerheid zeggen.”