Voedsel- en arbeidsveiligheid zijn volgens Patrick Gouwy onlosmakelijk met elkaar verbonden. In dit artikel deelt hij als kwaliteitsverantwoordelijke bij Vanden Avenne Veevoeders zijn visie op: een robuust Europees voederveiligheidssysteem, de voorbeeldfunctie die België kan vervullen en het integreren van voedselveiligheid en arbeidsveiligheid. Een holistische benadering dus, die de veiligheid en gezondheid van werknemers en dieren waarborgt en de kwaliteit en veiligheid van producten verbetert.
Dit Premium-artikel krijg je van ons cadeau. Alle Premium-artikelen lezen? Lees De Molenaar nu 7 dagen gratis!
Patrick Gouwy is Quality Assurance manager bij Vanden Avenne Veevoeders, de tweede grootste Belgische veevoederproducent. Gouwy wordt gezien als een autoriteit op het gebied van voedsel- en voederkwaliteit. Door zijn expertise en streven naar geharmoniseerde veiligheidsstandaarden in heel Europa is hij ook actief binnen BFA en OVOCOM. “Voedselveiligheid en arbeidsveiligheid gaan hand in hand”, stelt hij.
Voedselveiligheid cruciaal
“Voedselveiligheid is een cruciaal aspect in de veevoederindustrie, omdat het direct invloed heeft op de gezondheid van dieren en indirect op de menselijke gezondheid via de voedselketen”, zegt Gouwy. Hij wijst op tal van risico’s en gevaren. Zo zijn er: biologische gevaren (bacteriën, virussen, schimmels), chemische gevaren (pesticiden, antibiotica, zware metalen) en fysische gevaren (vreemde voorwerpen in het voer).
Rondom voedselveiligheid en kwaliteitsborging zijn er meerdere systemen die processen in de voedings- en diervoederindustrie structureren en controleren. Good Manufacturing Practices (GMP) zijn basisprincipes die helpen bij het waarborgen van de kwaliteit en veiligheid van het veevoeder. HACCP is een systematische benadering om gevaren te identificeren en te beheersen. ISO 22000 is een internationale norm voor voedselveiligheidsmanagement. “Kwaliteitscontrole van grondstoffen is essentieel om ervoor te zorgen dat de grondstoffen veilig zijn”, benadrukt Gouwy.
“Tijdens de productie kunnen verschillende maatregelen worden genomen om voedselveiligheid te waarborgen, zoals het reinigen en desinfecteren van apparatuur. Ook opslag- en transportomstandigheden kunnen de voedselveiligheid beïnvloeden. Het is belangrijk dat de veevoederindustrie blijft investeren in voedselveiligheidsmanagementsystemen en preventieve maatregelen om de gezondheid van mens en dier te beschermen.”
Samenwerking in plaats van bureaucratie
In België heeft het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) een strengere houding aangenomen in vergelijking met vijf jaar geleden. “Dat heeft geleid tot nieuwe uitdagingen voor Belgische operatoren, vooral vanwege het gebrek aan praktische kennis binnen het FAVV”, zegt Gouwy. “Het FAVV is destijds uitgebouwd met mensen die aan tafel zaten met de veevoederindustrie en de praktijk goed kenden. Vandaag is dat veel minder het geval. Het is belangrijk dat veevoederbedrijven proactief communiceren en samenwerken met het FAVV, transparant zijn over hun processen en procedures en investeren in training en opleiding voor zowel hun eigen medewerkers als voor de inspecteurs van het FAVV. Het zou goed zijn dat de inspecteurs van het FAVV eens een week in een veevoederbedrijf meedraaien”, aldus Gouwy. Hij pleit voor meer samenwerking in plaats van bureaucratische inspectie.
Robuust voedselveiligheidssysteem
Al staat de Belgische veevoedersector in Europa, wat productievolume betreft, pas op de 7e plaats, toch heeft België volgens Gouwy een sterke positie in de veevoedersector binnen Europa. Mede dankzij de dioxinecrisis van 1999 heeft de Belgische veevoedersector de kar getrokken van een streng en robuust voedselveiligheidssysteem. “België kan dan ook een belangrijke rol spelen in het overtuigen van andere Europese lidstaten om dezelfde hoge standaarden te hanteren. Door samenwerking en netwerken via overlegplatforms als OVOCOM, kan België kennis en best practices delen met andere landen. OVOCOM biedt een betrouwbaar, geloofwaardig en betaalbaar voederveiligheidssysteem voor veevoederbedrijven en ondersteunt bedrijven bij het ontwikkelen van hun kwaliteitssysteem.”
Uniforme standaard
De Europese Unie heeft een uitgebreide reeks wetten en normen die de hele voedselproductie- en verwerkingsketen binnen de EU bestrijken. “België pleit al lang voor de harmonisatie van deze normen op Europees niveau, zodat alle lidstaten dezelfde hoge standaarden hanteren”, vertelt Gouwy. “Het is immers belangrijk dat de handel in grondstoffen en voeders binnen de EU verder kan verbeteren. Het aanbieden van training en opleiding aan andere Europese landen kan hen helpen de Belgische standaarden te implementeren.” Door actief te lobbyen bij de Europese Commissie en andere beleidsmakers, kan België bijdragen aan een uniforme voedselveiligheidstandaard op Europees niveau.
Gouwy wijst erop dat de Belgische veevoedersector zich richt op duurzaamheid, de valorisatie van bijproducten uit de voedings- en biobrandstoffenindustrie en vooral op voedselveiligheid, wat bijdraagt tot de hoge kwaliteit van de producten. “Door te streven naar een uniforme voedselveiligheidsstandaard op Europees niveau, zoals de EU-normen of de Codex Alimentarius, kunnen we de handel in grondstoffen en voeders binnen de EU verbeteren en zorgen voor een consistente aanpak van de voedselveiligheid in alle lidstaten.”
Verschillen tussen lidstaten
De Quality Assurance manager stelt vast dat er verschillen zijn in de benadering van voedselveiligheid tussen België en andere Europese landen. In België hanteert het FAVV vandaag strengere eisen voor de beheersing van salmonella in vergelijking met Nederland, waar de NVWA een meer voorzichtige benadering hanteert. “Dit verschil in benadering kan invloed hebben op de perceptie van strengheid en gemak van werken”, meent Gouwy. “Door te tonen hoe de Belgische aanpak heeft geleid tot verbeterde voedselveiligheid en handel, kunnen we andere landen overtuigen om dezelfde hoge standaarden te hanteren. Door proactief te zijn, transparantie te bevorderen, medewerkers goed op te leiden en samen te werken met andere landen, kan België een leidende rol spelen in het verbeteren van de voedselveiligheid binnen Europa.”
Voedselveiligheid en arbeidsveiligheid
De belangrijkste aandachtspunten inzake arbeidsveiligheid bij Vanden Avenne zijn het gebruiken van handschoenen en dragen van een veiligheidsmasker wanneer de operatoren rechtstreeks met additieven moeten werken. Bijvoorbeeld bij het ingieten van additieven uit zakgoed in additievensilo’s. “Tevens is het van groot belang dat deze operatoren regelmatig goed worden opgeleid en erop worden gewezen wat de gevaarlijkste producten zijn die we in huis hebben”, zegt Gouwy. “Wij moeten alles weten over een binnenkomend product voor het binnenkomt. Zodra er nieuwe additieven worden aangekocht is het ook heel belangrijk dat de operatoren, verantwoordelijk voor ingiet, direct worden geïnformeerd over hoe ze met deze nieuwe producten moeten omgaan. Zo blijft hun veiligheid gegarandeerd.”
Hij benadrukt dat voedselveiligheid en arbeidsveiligheid hand in hand gaan. “Het is essentieel om voedselveiligheid en arbeidsveiligheid te integreren in de bedrijfsvoering van veevoederbedrijven. Door een gezamenlijke risicoanalyse uit te voeren, werknemers te trainen in zowel voedselveiligheids- als arbeidsveiligheidsprotocollen en strikte hygiëne- en veiligheidsprotocollen te implementeren, kunnen bedrijven een veilige en gezonde werkomgeving creëren. Regelmatige audits en inspecties helpen om naleving van de normen te waarborgen en eventuele tekortkomingen tijdig te identificeren”, aldus Gouwy.
Een goede samenwerking en communicatie tussen de afdelingen die verantwoordelijk zijn voor voedselveiligheid en arbeidsveiligheid is volgens hem cruciaal om een holistische benadering te hanteren. Door voedselveiligheid en arbeidsveiligheid te integreren kunnen veevoederbedrijven niet alleen de gezondheid en veiligheid van hun werknemers en dieren waarborgen, maar ook de kwaliteit en veiligheid van hun producten verbeteren. “Dit draagt bij tot een duurzame en verantwoorde bedrijfsvoering.”
