Petfood

Petfood wordt geproduceerd voor gezelschapsdieren als honden, katten, vogels en knaagdieren, vissen en reptielen. In de hele Europese Unie worden 340 miljoen huisdieren gehouden. Dit blijkt uit cijfers van de Europese branchevereniging Fediaf over 2022. Voor al deze gezelschapsdieren is het van vitaal belang dat ze veilige en evenwichtige voeding krijgen. 

Typische ingrediënten voor petfood zijn eiwitbronnen zoals: 

• gevogelte
• rund
• vis

Plus:

• groente
• granen
• vitaminen
• mineralen

Al deze ingrediënten worden gecombineerd tot een uitgebalanceerd dieet. FEDIAF-leden mogen alleen ingrediënten gebruiken die wettelijk zijn toegestaan en afkomstig zijn van geregistreerde leveranciers.

Wat voor soorten petfood zijn er?

Er zijn verschillende soorten kant-en-klare diervoeding, waaronder:

• nat (blikje, zakje, kuipje)
• droog (geëxtrudeerd of gebakken)
• koudgeperst
• rauw

Het label geeft aan of de diervoeding ‘compleet’ of ‘aanvullend’ is. ‘Compleet’ betekent dat het dagelijkse rantsoen van het product alle ingrediënten bevat die een huisdier nodig heeft voor een gezond lichamelijk functioneren, terwijl een aanvullend product, bijvoorbeeld een tussendoortje, bedoeld is om te voeren naast andere voedingsbronnen. De productiewijze en de ingrediënten verschillen per type voer.

Wat is natvoer?

Natvoer wordt gemaakt door de ingrediënten van een recept te mengen en ze te koken in het  afgesloten blikje, zakje of kuipje. Het voer blijft dan goed totdat de verpakking wordt geopend of tot de uiterste houdbaarheidsdatum. Natte voeding is brokjes in:

• jus
• saus of gelei
• paté of mousse

Welke ingrediënten zitten er in natvoer?

Veel ingrediënten in diervoeding zijn dierlijke (of vis-) derivaten of bijproducten zoals:

• lever
• nier
• long
• verschillende soorten verwerkt dierlijk eiwit (VDE)

Het zijn restproducten van de productie van onze eigen voeding, afkomstig van die diersoorten die de mens het meest eet.

Hoe worden de ingrediënten voor natvoer geselecteerd?

De ingrediënten worden zorgvuldig geselecteerd op basis van het specifieke recept van een petfoodfabrikant, dat zodanig is samengesteld dat het honden en katten een volledige, voedzame maaltijd biedt.

Daarnaast voldoet het recept aan andere producteisen als variëteit of beschikbaarheid voor een bepaalde leeftijd of bepaalde grootte van het huisdier. Wanneer de ingrediënten voor een specifiek recept zijn gemengd, gaan ze in het blikje, zakje of kuipje. Bij sommige soorten natvoer wordt een mix van water, indikmiddelen en smaakstoffen toegevoegd voor de vorming van een jus of gelei tijdens het kookproces.

Hoe gaat de productie van natvoer in zijn werk?

Voor de productie van natte diervoeding arriveren de bijproducten vers of bevroren in de fabriek. Ze worden in stukjes gehakt en direct aan de receptmix toegevoegd of eerst fijngemalen. Vervolgens worden ze gemengd met droge ingrediënten als granen en worden er stroken gevormd die in brokjes in verschillende afmetingen en vormen worden gesneden.

Andere ingrediënten

Andere ingrediënten die kunnen worden toegevoegd zijn bijvoorbeeld:

• oliën en vetten
• vitamines
• mineralen
• pasta
• zaden 
• groenten

Ook wordt vaak water toegevoegd om het productieproces soepel te laten verlopen en het voer zijn uiteindelijke vorm en textuur te geven.

Verzegelen en koken

Het blikje, zakje of kuipje wordt vervolgens afgesloten en doorloopt een kookproces. De temperatuur en lengte hiervan zijn wettelijk geregeld en worden zorgvuldig bewaakt om bederf voor de uiterste houdbaarheidsdatum te voorkomen, de smaak te optimaliseren en de vereiste voedingswaarde te bewaren.

Afkoelen en etiketteren

Na het kookproces worden de producten gekoeld. Blikjes krijgen een etiket. De informatie op kuipjes en zakjes wordt meestal direct op de verpakking afgedrukt.

Opslag en distributie

Verpakkingen worden opgeslagen in dozen of ingepakt op pallets en bewaard in pakhuizen, klaar voor verzending naar klanten.

Wat is droge diervoeding?

Droge diervoeding wordt gemaakt door droge en natte ingrediënten samen te mengen tot een deeg. Tijdens het extrusieproces wordt het deeg onder druk verhit en vervolgens door een stansmachine gedrukt die de brokjes snijdt. Door het drukverschil zetten de brokjes uit.

De grootte en vorm van de brokjes varieert al naar gelang de productspecificatie. De brokjes worden gedroogd en gekoeld en krijgen een coating. Bij sommige soorten droogvoer wordt een andere productiemethode toegepast, bijvoorbeeld bakken.

Welke ingrediënten zitten er in droogvoer?

Veel ingrediënten in diervoeding zijn dierlijke (of vis-) derivaten of bijproducten zoals:

• lever
• nier
• long
• verschillende soorten verwerkt dierlijk eiwit (VDE)

Het zijn bijproducten van de productie van onze eigen voeding. De dieren die hiervoor worden geslacht, zijn dan ook goedgekeurd voor humane consumptie. In droge diervoeding worden dierlijke derivaten met name in de vorm van verwerkt dierlijk eiwit gebruikt (zoals kippenmeel of pluimveemeel).

Wat gebeurt er met de bijproducten?

De bijproducten worden gekookt, het vet wordt verwijderd en het product dat overblijft wordt gedroogd tot een meel. Daarnaast worden verse of bevroren bijproducten gebruikt.

Andere ingrediënten

Veel andere ingrediënten, waaronder granen, zaden en groenten, worden droog aangeleverd en vermalen of fijngehakt voordat ze door het voer worden gemengd.

Een recept bevat vaak ook oliën en vetten, vitamines en mineralen zodat het voer alle essentiële voedingsstoffen bevat.

Hoe worden de ingrediënten voor droogvoer geselecteerd?

De ingrediënten worden zorgvuldig geselecteerd op basis van het specifieke recept van een fabrikant zodat het product volledige en uitgebalanceerde voeding biedt voor honden en katten.

Hoe wordt droge voeding geproduceerd?

Droge ingrediënten worden vermalen en gezeefd waar nodig en vervolgens gemengd. De droge mix wordt samen met natte ingrediënten en water en stoom gemengd in een preconditioner, die de poeders hydrateert, er een deeg van maakt en het kookproces opstart.

Doordat het water is verwijderd, blijft er een geconcentreerde bron aan voedingsstoffen/eiwitten en mineralen over. Het deeg gaat door een extruder die het kookt onder druk.

Drogen en koelen

Aan de andere kant van de extruder wordt het deeg onder druk door een mal geperst die stroken snijdt in een vooraf gespecificeerde vorm. Terwijl ze uitzetten, worden deze stroken vervolgens met een rolmes op een vooraf bepaalde maat gesneden.

Na de extrusie en het snijden worden de brokjes in een oven aan de lucht gedroogd zodat het vocht verdampt. Vervolgens worden ze gekoeld. Het reduceren van het vochtgehalte is belangrijk voor het behoud van de versheid en het voorkomen van bederf.

Coaten van de brokjes

Na het drogen en koelen krijgen brokjes vaak een coating van een mix met verschillende smaakstoffen en conserveermiddelen in een grote, ronddraaiende trommel. Deze coating zorgt voor een betere smaak en voorkomt bederf voor de uiterste houdbaarheidsdatum. Ook op gebakken brokjes kan na het bakken een coating voor onder meer een betere smaak worden aangebracht. Een andere manier om te coaten is door middel van de vacuümcoater.

Verpakken

De verpakkingen worden gevuld tot een vooraf bepaald gewicht en zodanig afgesloten dat bederf wordt tegengegaan.

Opslag en distributie

Verpakkingen worden opgeslagen in dozen of ingepakt op pallets en bewaard in pakhuizen, klaar voor verzending naar klanten.

Wat is rauw voeren?

Rauw voeren is het voeren van een dieet aan een hond of kat dat bestaat uit rauw vlees, dierlijke bijproducten en botten, in combinatie met andere ingrediënten als fruit, groente, oliën, noten en zaden. 

Sommige voorstanders van rauw voeren adviseren om daarnaast voedingssupplementen te geven zodat de hond of kat alle essentiële vitamines en mineralen binnenkrijgt. Er zijn twee soorten rauwe voeding:

• zelfbereid
• kant-en-klare rauwe voeding uit de winkel.

Waarop moet je letten bij zelfbereide rauwe voeding?

Net als bij iedere andere vorm van zelfbereide voeding is het belangrijk om te kijken of het voer alle voedingsstoffen bevat, in de juiste hoeveelheden, die nodig zijn voor een goed lichamelijk functioneren van het huisdier. Niet iedere diergeneeskundig expert is er namelijk van overtuigd dat alle zelfbereide voeding de juiste voedingswaarde heeft. 

Uit een onderzoek waarin 95 monsters van porties rauwe voeding werden geanalyseerd, bleek dat 60% van deze porties qua voedingswaarde significant in onbalans was, de andere 40% zou enigszins in onbalans of uitgebalanceerd zijn. 

Hoewel zelfbereide voeding bij dieren met zeer specifieke voedingsbehoeften meer flexibiliteit biedt, vormt het samenstellen ervan een uitdaging en is gedegen onderzoek vooraf en begeleiding door experts een vereiste. Ook hygiëne is een belangrijk punt van aandacht.

Wat is kant-en-klare rauwe voeding?

Een aantal fabrikanten brengt gevriesdroogde rauwe voeding of rauwe voeding uit de diepvries voor honden en katten op de markt. Deze voeding is ‘compleet’ of ‘aanvullend’ en is verkrijgbaar in verschillende varianten die eenvoudig zijn in het gebruik. Deze producten zijn handig voor huisdiereigenaren die hun dieren een verantwoord dieet van rauwe voeding willen voorzetten.

Hoe zit het met de voedselveiligheid van rauw voer?

Net als andere huisdiervoeding uit de winkel is ook kant-en-klare rauwe voeding onderworpen aan strenge wetgeving en wordt regelmatig gecontroleerd of het voer veilig is. Hierdoor is voor zowel eigenaar als huisdier het risico op ziektes, veroorzaakt door het voer, minimaal.

Bij zelfbereide voeding moet de eigenaar daarentegen zelf goed opletten dat de ingrediënten afkomstig zijn van veilige, betrouwbare bronnen zodat de voedselveiligheid is gegarandeerd. Deze ingrediënten zijn namelijk niet altijd onderworpen aan dezelfde inspecties en controles als kant-en-klare rauwe voeding uit de winkel. 

Bij rauw voer komen significant meer besmettingen voor met pathogenen voor zoals salmonella of listeria. Bij rauw voer komen ook de meeste recalls (terugroepacties) voor.

Hoe wordt de voedselveiligheid van petfood verder gewaarborgd?

Welk type voer het ook betreft, alle kant-en-klare diervoeding is onderhevig aan strenge wetgeving, wat resulteert in een veilig product van hoge kwaliteit. Naast de wetgeving werken NVG-leden volgens Europese gedragscodes voor de industrie, waaronder de regels voor de productie van veilige diervoeding. 

Dierlijke bijproducten

Ingrediënten van dierlijke oorsprong zijn bijproducten van de voedingsmiddelenindustrie en zijn bij wet strikt geregeld om de veiligheid te waarborgen. FEDIAF-leden gebruiken bijproducten uit de menselijke voedingsindustrie die afkomstig zijn van dieren die onder toezicht van een dierenarts zijn geslacht. 

Hoe zit het met de regelgeving van petfood?

Meer dan 50 Europese verordeningen regelen de voedingsindustrie voor huisdieren. In Europa wordt dit bewaakt door de Pet Food Industry Federation (FEDIAF). Deze federatie werkt samen met overheden en onafhankelijke wetenschappers uit verschillende landen. De federatie heeft als doel om de veiligheid van huisdieren te garanderen. De Nederlandse brancheorganisatie is de Nederlandse Voedingsindustrie Gezelschapsdieren (NVG). In België worden de belangen behartigd door de Belgische PetFood Associatie (BEPEFA). 

Bronnen: NVG en FEDIAF