In industriële graan- en voerbedrijven zijn stofexplosies, oververhitte lagers en valgevaar nog altijd dagelijkse risico’s. Tegelijkertijd ontstaan nieuwe kansen voor arbeidsveiligheid, dankzij kunstmatige intelligentie (AI) en robotica. Dat stelt Dr. Oliver Schmitt van Berufsgenossenschaft Nahrungsmittel und Gastgewerbe (beroepsvereniging voor voedselveiligheid en arbeidsveiligheid) in een interview met het Duitse vakblad Mühle & Mischfutter.
“De traditionele maatregelen zoals explosiebeveiliging, onderhoud en instructie blijven essentieel. Nieuw is dat we veel van deze risico’s digitaal kunnen monitoren, anticiperen en automatiseren”, zegt Schmitt. In de praktijk betekent dit dat vaste sensoren en mobiele eenheden continu de staat van machines en installaties registreren, terwijl AI patronen vergelijkt met bekende uitvalbeelden. Thermografie en trillingssensoren signaleren bijvoorbeeld een beginnende lagerbeschadiging of hotspot, nog voordat er een incident ontstaat. “Deze 24-uurswacht wordt niet moe, registreert alles netjes en levert trends in plaats van momentopnames.”
Drones inspecteren silo’s
Robotica neemt risicovolle taken over. Kleinere drones inspecteren silo’s, filters en hoge schachten; inspectierobots kunnen moeilijk bereikbare plekken monitoren. “In silocellen kan een drone brugvorming, vulniveau en oppervlaktetemperatuur detecteren, zonder dat iemand de ladder op hoeft”, legt hij uit. Ook in laboratoria en verpakkingslijnen helpen collaboratieve robots (cobots) medewerkers door repetitieve taken zoals paletteren, monsters nemen en etiketten controleren over te nemen, vaak buiten ATEX-zones.
Slimme datakoppelingen
De echte meerwaarde van AI ligt volgens Schmitt in slimme datakoppeling. Processystemen, sensoren en camera’s leveren continu data, die AI samenvat tot overzichtelijke handvatten voor de bediening. “De kunst is dat AI al die gegevens bundelt tot duidelijke handelingsadviezen, in plaats van dat er in de controlekamer een rood lichtjesfestival ontstaat.” Daardoor kunnen storingen tijdig worden aangepakt voordat ze leiden tot schade of gevaar.
De mens blijft onmisbaar
Schmitt benadrukt in het interview dat de mens onmisbaar blijft. “AI en robotica leveren nieuwe hulpmiddelen, maar nemen geen beslissing en dragen geen verantwoordelijkheid. Dat blijft bij de mensen in het bedrijf.” Een succesvolle implementatie begint klein, met enkele duidelijke use-cases zoals elevatorbewaking, thermografie, automatische vonkdetectie en mobiele schoonmaakrobots.
Door techniek slim te combineren met duidelijke instructies, training en een veiligheidsbewuste cultuur kan de blootstelling van medewerkers worden verminderd, terwijl het management beter inzicht krijgt in risico’s en processen. AI en robotica zijn volgens hem geen vervanging van mensen, maar krachtige partners die veiligheid en efficiëntie verhogen.
