De door Rusland opgeschorte graandeal heeft op korte termijn niet direct gevolgen voor consumenten in Nederland en België. Wel is het evident dat nu Rusland voorlopig niet meedoet aan de deal, de wereldhandelsprijzen van graan weer verder stijgen. Of er op korte termijn een doorstart van de deal komt, is op dit moment giswerk. Dat laat directeur-secretaris Caroline Emmen van Het Comité van Graanhandelaren desgevraagd weten
“Het opschorten van de deal is geen goed nieuws. Niet voor de Oekraïense boeren, niet voor de armere landen in het Midden-Oosten en niet voor Noord-Afrika vanwege de tarwe-importen. Voor deze groepen zijn de gevolgen direct voelbaar”, zegt Emmen.
Moeizaam verloop
De vorige verlenging van de graandeal verliep al uiterst moeizaam, zo werd er volgens Emmen de laatste maand in het Zwarte Zee-gebied gemiddeld maar 1 scheepsinspectie per dag uitgevoerd. “Sinds de start van deze deal is er 32 miljoen ton graan, mais, zonnebloemmeel en -olie uit Oekraïne geleverd. De laatste maand is er maar 1 tot 1,5 miljoen ton geëxporteerd. Dat zegt al iets over hoe moeizaam het verloopt.”
Doorstart graandeal mogelijk?
Het Comité put haar informatie onder andere uit bronnen bij de Verenigde Naties. De secretaris-generaal van de VN heeft in een persverklaring laten weten de inspanningen voor een vrije wereldmarkt voor voedsel en meststoffen uit zowel Oekraïne als Rusland niet op te geven. “Ik vermoed mede daarom dat er achter de schermen nog wel gesprekken gaande zijn om de graandeal weer aan de gang te krijgen, maar of en wanneer de graandeal doorgaat, is voor ons ook giswerk”, benadrukt Emmen.
Alternatieve routes
Intussen wordt er los van de graandeal ook gekeken naar alternatieve transportroutes via onder andere de Donau-route. “Via de Europese branchevereniging Coceral zijn de lijntjes met de Europese Commissie vrij kort. Zodoende weten we dat in Roemenië met behulp van de Europese Commissie de mogelijkheid wordt onderzocht of er met behulp van drijvende kranen voor de kust grondstoffen kunnen worden overgeslagen.”
Een andere optie die wordt bekeken is of het Sulina-kanaal in Roemenië kan worden verdiept zodat hier ook zwaardere schepen doorheen kunnen varen. “Verder wordt er onderzocht in hoeverre er over land met treinen en trucks kan worden getransporteerd. Alleen kun je op die manier veel minder grote hoeveelheden vervoeren dan over het water.”