Lupine, veldboon, soja, kikkererwten: het zijn voorbeelden van eiwitrijke gewassen. Bovendien zijn ze stikstofbindend. Door ze op Nederlandse bodem te telen, leveren ze een belangrijke bijdrage aan de eiwittransitie én de verduurzaming van de landbouw. De wil bij de telers is er, maar ze komen de nodige hordes tegen. Foodvalley NL hielp de telers zich te verenigen in een Producenten Organisatie (PO).
Een eerlijke prijs voor een waardevol product
“Het kan niet zo zijn dat alle partners in de keten verdienen aan plantaardige eiwitrijke producten, behalve de teler zelf”, vertelt teler Henk Janknegt. Hij is voorzitter van de op 8 juni 2022 officieel opgerichte PO Eiwitboeren van Nederland.
Margeverdeling moet eerlijker
Janknegt kwam als bestuurslid van de Nederlandse Akkerbouw Vereniging in contact met Jeroen Willemsen van Foodvalley NL. Die zag al snel waar de schoen wringt: “Van de prijs die de consument voor zijn vegaburger betaalt, gaat slechts maximaal 5% naar de teler. De margeverdeling door de keten heen moet eerlijker.”
Telers moeten verhaal vertellen
Henk Janknegt: “We moeten laten zien dat Nederlandse teelt van eiwitrijke gewassen een positieve impact heeft. Dat we een bijdrage leveren aan biodiversiteit, het stikstofprobleem, verduurzaming, de eiwittransitie en het zelfvoorzienend worden op eiwitgebied. In deze tijden van grondstofschaarste niet onbelangrijk. Door onze krachten te bundelen kunnen we een betere positie in de keten krijgen. Foodvalley NL stelde daarom voor een PO op te richten en bracht ons met de juiste partijen in contact om dat te realiseren.”
Samenwerking is de kracht
“Wanneer een teler moet onderhandelen met een veel grotere afnemer, staat hij een stuk zwakker. Daarom mogen telers zich volgens het Europese landbouwrecht organiseren”, legt Maria Litjens uit. Maria is expert landbouwrecht. “Een erkende PO biedt telers veel mogelijkheden. Zo kunnen zij het aanbod op de vraag afstemmen, productiekosten optimaliseren, kennis uitwisselen en op marketinggebied samenwerken. Ze mogen zelfs prijsafspraken maken. Samenwerking is de kracht van een PO”, zegt Maria.
Lees ook: Meer eiwit dankzij mengteelt voor biomelkveehouders